Nieuws
01-09-2024 door DVDP

Bijzondere waarnemingen zomer 2024

Bijzondere waarnemingen zomer 2024In de zomer komen de voor- en najaarstrek elkaar tegemoet. In juni krijgen we nog wat laatste stuiptrekkingen van de voorjaar, terwijl begin juli al enkele soorten aan de terugtrek beginnen. Naar het einde van augustus barst de najaarstrek dan weer los. Met andere woorden, never a dull moment bij de vogelkijkers.

De enige zomertalingen van de zomer werden in juni in Eine (DDG) gezien. Daar werd ook nog een kp steltkluut (DVDP) en zwarte ruiter (DDG) ontdekt. Herinner je nog de natte maïsakker in Ouwegem waar in het voorjaar zowat de hele ANWB-vogelgids aan steltlopers neerstreek? Wel, in juni was het nog niet voorbij. Na een zilverplevier (BDE), werd er als kers op de taart nog een GESTREEPTE STRANDLOPER ontdekt (BDE). Dat is nog maar de 2e waarneming ooit voor VA+. Stevig! In de omgeving van het Brakelbos werd in juni regelmatig een roepende HOP gezien. Hij leek een territorium te gaan innemen, maar vond wellicht nooit een partner en verdween.

In de babyhoek kunnen we met plezier vermelden dat de visdieven in Nederename 2 jongen voort brachten. Naast de kolonie in Eine, heeft kokmeeuw nu ook voor het eerst gebroed in de Heurnemeersen. De bruine kiekendief broedde op minstens 5 locaties. De bonte vliegenvangers in de Hospicebossen hebben ondertussen ook jongen. Woudapen bezetten een territorium aan de Donk. En, in de Langemeersen zaten maar liefst 3 KWARTELKONINGEN (LVDW) te zingen. Ongezien in 50 jaar! Een gezenderd exemplaar bleef tot eind augustus aanwezig! Ook kwartel kende een topjaar. Zwarte specht had een territorium in de Hospicebossen. De zomerwaarnemingen van grote lijster zijn helaas op 1 hand te tellen en de ringmus zit stilaan ook in hetzelfde straatje. Geelgors werd nog op 11 plekken in het zuiden van VA+ gezien. Grauwe vliegenvanger hield stand in vergelijking met vorig jaar, maar we zien toch een dalende trend op lange termijn. Voor de gekraagde roodstaart was het eveneens een flauw broedseizoen bij ons. De roodborsttapuit deed het dan weer erg goed met meerdere geslaagde broedsels.

In juli werd een ZWARTE IBIS gezien in de Heurnemeersen (KDW), nog maar de 3e waarneming voor VA+. GRASZANGER, een soort in opmars, maar nog niet echt een jaarlijkse gast in onze regio, werd gezien in Eine (DDG). Een kp geoorde fuut verscheen met een juv op de Soeverein in Deinze (BDE). De Europese kanarie zong nog in Grotenberge, waar hij al sinds het voorjaar zat. Over Boekel vlogen 2 appelvinken (HVE). 3 regenwulpen vlogen over Wannegem (DDG).

Er werden ook enkele zwartkopmeeuwen gezien en de pontische meeuwen zijn ook terug uit hun broedgebieden. Klaar om hier weer te overwinteren? Leuk om te melden is dat de gekende vogels terug zijn. Pontje P4K0, een Pool, die hier al sinds 2020 komt overwinteren. Een ook de pont met de mankepoot vond zijn weg terug naar de sluis in Oudenaarde.(NGE)

Vanaf juli komt er ook beweging in het reiger/ooievaar/lepelaarcompartiment. Kleine zilverreiger werd gezien in 17 km-hokken, met een max. van 7 ex. Koereiger werd op 5 locaties gezien met een max. van 9 ex aan Bos t’Ename. Purperreiger werd 3x gezien. Lepelaar werd op 13 locaties gezien, met een max. van 6 ex. Zwarte ooievaar kwam maar liefst 11x in de boeken, opvallend. Aan Noorderwal in Deinze verschenen 3 kwakken.

In augustus gaat de hartslag nog wat meer omhoog. De najaarstrek schakelt een tandje bij, zeker naar het einde van de maand toe. De trektelmicrobe begint bij menig eigenaar van een verrekijker weer te kriebelen. Klaar voor een stukje trektellen? De telposten aan de Tissenhovemolen (Mater), Rooigem (Mullem), Franskouter (Boekel) en Zulte werden al af en toe eens bemand. En die inspanningen leverden toch al enkele leuke en vooral stevige waarnemingen op. Een overzicht. MORINELPLEVIER werd 3x (2x LVDL, 1x DDG/BDE ) opgepikt. Net als enkele goudplevierenRegenwulp vloog over Meilegem (HVE). In de laatste week werden minstens 11 (!) visarenden opgepikt. Wespendief begon ook door te schuiven. Havik werd 3x opgemerkt. Een mogelijke STEPPEKIEKENDIEF werd gezien over Mater (LVDL). Een rode wouw vloog over Boekel (HVE). Een zwarte wouw over Nazareth (GMI). ROODPOOTVALKEN werden gezien in Etikhove (DVQ) en Boekel (HVE). DUINPIEPERS kwamen door over Michelbeke, Nazareth, Boekel en Rozebeke. Afsluiten doen we met ORTOLAAN: 1 over Eke (KPE) en 2x over Mullem (DDG). Eveneens in deze maand werd ook nog een mooie groep van 10 BIJENETERS (JVE) gezien over Dikkelvenne. In de Heurnemeersen werd een WATERRIETZANGER geringd. In de Kaaimeersen zat een temmincks strandloper (HVE). Aan de centrale in Ruien zat een geoorde fuut (TNA). Paap en tapuit werden ook gezien naar het einde van de maand toe.

Bedankt aan alle waarnemers voor het doorgeven van de waarnemingen. We denken ook met verdriet in het hart aan diegenen die we jammer verloren deze zomer.

Foto: Zwarte ibis in de Heurnemeersen (Lieven VD Weghe)
10-06-2024 door DVDP

Bijzondere waarnemingen lente 2024

Bijzondere waarnemingen lente 2024Het was een bijzonder voorjaar in VA+. Na 5 maanden vogels kijken staat de teller op bijna 200 waargenomen soorten, met daartussen enkele heel bijzondere soorten. Opvallend, de aankomstdatum van enkele zomergasten, voornamelijk diegene die overwinteren in de Sahel en West-Afrika, lag behoorlijk vroeg. Gedreven door een stevige rugwind begin april (incl. laagje Saharastof op de auto’s) konden ze sneller dan gewoonlijk de Sahara en Middellandse Zee oversteken. Het gaat hier over soorten zoals bv nachtegaal, braamsluiper, grasmus, rietzanger … . Maar dit gold niet voor alle zomergasten. Boerenzwaluw bleef bv. op het gemiddelde.



In het vroege voorjaar, maart, werden 3 MIDDELSTE ZAAGBEKKEN op de Callemoeie gevonden (EDV), waar ook een mannetje KROONEEND (NVW) werd gezien. Maart trakteerde ons ook op een zot kraanvogelweekend met ongeziene aantallen over VA+, naar schatting minstens 700 ex op 2 dagen, historische aantallen. Geheel passend binnen de influx van DWERGAREND in België, werd er ook een gezien binnen VA+, over Eine (CME). Over Rozebeke vloog een ROODKEELPIEPER (HVE). De laatste barmsijzen werden in het begin van deze maand nog gezien, het einde van de winterinvasie. De laatste smellekens trokken deze maand ook nog weg of voorbij uit VA+.


Dankzij het extreem natte voorjaar werd een gecompacteerde, overbemeste maïsakker in Ouwegem een van de meest bezochte plekken van het voorjaar. Er bleef namelijk een het hele voorjaar veel water staan en de plek werd al gauw een supercharger op de autosnelweg voor steltlopertrek. Wat daar naar beneden is gekomen op enkele weken, mede door de talrijke buien, is werkelijk fenomenaal voor onze regio. Een overzicht van enkele maxima: 30 kemphanen, 4 regenwulp, 3 ROSSE GRUTTO (DDG, JDW), 1 IJSLANDSE GRUTTO (JDW), 3x 1 DRIETEENSTRANDLOPER (JDW, JaVH, DDG), 1 KLEINE STRANDLOPER (DDG), 2 TEMMINCKS STRANDLOPER (DDG) en 1 KANOET (BDE), 44 bontbekplevier (DDG) en 8 bosruiters. Voor de rosse grutto was het al 8 jaar geleden dat we er in VA+ vonden.


De Callemoeie in Nazareth is ook meestal een hotspot tijdens de trek. In het voorjaar werden daar 2 STELTKLUTEN (JDW), 2X NOORDSE STERNS (2ex en 1ex JDW), 3 DWERGSTERNS (NVW), ZILVERPLEVIER (NVW), 7 TEMMINCKS STRANDLOPER (IMA), bonte strandlopers, bos- en zwarte ruiters ontdekt. Ook tot 7 zwarte sterns en lepelaar werden er sporadisch gezien. Ook dwerg-, geelpoot- en pontische meeuw werd er gezien.


In de Leiemeersen te Bachte-Maria-Leerne claimden de grutto’s terug hun stekje op. STELTKLUUT (JDW), lepelaar, zwarte en bosruiters kwamen er ook op bezoek.


In april kregen we ook nog HOP op bezoek in Zulzeke (BDV). Een grauwe gors liet zich even zien in Lozer (JaVH). Over de Vlaamse Ardennendag in Zegelsem vloog een zwarte ooievaar.


De voorjaarstrek mindert qua intensiteit in mei, maar kan nog steeds heel mooie soorten opleveren. In de Langemeersen werden 2 KWARTELKONINGEN en een PORSELEINHOEN gehoord (LVDW). Aan de Donk in Oudenaarde werd net als vorig jaar terug een kp WOUDAAP gezien en er kwam een REUZENSTERN (TNA) op bezoek. Kwak werd 2x gehoord. Een grauwe kiekendief vloog over Ouwegem (GGR). HOP werd nog gezien in Welden (LVC) en Opbrakel (TIJ). BIJENETERS vlogen over Meilegem (KSA) en Mater (SDV). Over Asper vloog een RAAF (ELE). Een fluiter liet zich horen in de Hospicebossen (LVDL). Orpheusspotvogel zong in Heurne, Ronse en Kwaremont. Snor zong in het Paddenbroek en de Langemeersen.


In de kraamafdeling kunnen we alvast melden dat de ooievaars voor 5 bezette nesten zorgden in de Brielmeersen te Deinze, met daarin 13 jongen. Visdief broedt waarschijnlijk in Nederename. De kolonie kokmeeuw in Eine gaat lichtjes achteruit maar houdt stand en de soort broedt nu ook voor het eerst in de Heurnemeersen! Een opsteker voor een soort in achteruitgang. De slechtvalken in Oudenaarde kregen 2 jongen. Bruine kiekendief nam ook enkele broedlocaties in, voornamelijk in de buurt van de Schelde. Ook havik broedt op enkele plaatsen. Oehoe heeft ook opnieuw met succes gebroed in VA+. In Erwetegem liet zich ook ruime tijd een koppel zien, maar hun herkomst lijkt zo goed als zeker uit gevangenschap te zijn. Het natte voorjaar zorgde er voor dat de kieviten die broeden op de akkers wat meer tijd kregen om hun eieren uit te broeden alvorens uitgeploegd te worden. In de Hospicebossen broedt de bonte vliegenvanger opnieuw na enkele jaren afwezigheid. In domein Breivelde lijkt ook de Europese kanarie te broeden.


Over de hele lente werden de volgende soorten af en toe waargenomen. Zomertalingen waren vooral aanwezig in het vroege voorjaar. Geoorde futen liet zich ook af en toe zien op de grote plassen, maar het gaat hier over doortrekkers. Ook koereiger, een steeds algemener wordende trekvogel bij ons, werd meerdere malen waargenomen (grootste groep: 17ex, Nazareth, BDE). Ook lepelaars, purperreigers, kleine zilverreigers, kluten, goudplevieren, regenwulpen, beflijsters, appelvinken (waarschijnlijk ook broed), kruisbekken … passeerden op trek. Bij de roofvogels kwamen verschillende rode en zwarte wouwen voorbij, blauwe kieken nog tot in mei, en enkele visarenden.


Voor kwartels (29km-hokken) kunnen we een goed voorjaar optekenen. Middelste bonte specht heeft kleine bonte specht bijgehaald in het aantal waarnemingen. Zwarte specht liet zich ook enkele keren zien. Voor wielewaal is het dan weer een bedroevend voorjaar, de soort werd maar in 8 km-hokken waargenomen. Ook de grasmus en rietgors zijn in mindere aantallen aanwezig in de broedgebieden in vergelijking met de vorige jaren. Boompieper, paapje en tapuit kenden ook een flauwe doortrek. De populatie ringmus, grote lijster, gekraagde roodstaart, grauwe vliegenvanger, … blijft op een (heel) laag pitje staan, met nog een paar bastions waar ze min of meer stand houden. In het zuiden van de Vlaamse Ardennen zingt de geelgors nog op een handvol plaatsen.


Het natte en koude voorjaar zorgde voor veel dynamiek, maar zal ongetwijfeld ook voor heel wat broed- en trekvogels een enorme uitdaging geweest zijn.


Dimitri Van de Populiere Foto: Reuzenstern, Donkvijver, Tijs Naessens
26-05-2024 door DVDP

Sfeerverslag uitstap Blankaart

Sfeerverslag uitstap BlankaartIn de derde week van mei gingen we op uitstap naar de Blankaart, een fantastisch natuurgebied in de Westhoek. Vergeef ons het enthousiasme, maar wat een topdag was dat! We tikten bijna de kaap van 100 soorten aan en dat op een wandeling van 10 km. 10 soorten de lopende kilometer merkte Lucia Decuyper fijntjes op. Wat een topgebied, proficiat aan de plaatselijke werkgroep voor de geleverde inspanningen van de afgelopen jaren. Het volledige verslag lees je hier . Foto: Zeearend en bruine kiek (Luk Neujens)