01-09-2022 door DVDP
Bijzondere waarnemingen zomer 2022
De zomer is de periode waar de voorjaars- en najaarstrek elkaar ontmoeten. Terwijl in juni nog bosrietzangers en wespendieven arriveren, beginnen de steltlopers alweer in de omgekeerde richting te schuiven. Deze zomer zal de archieven ingaan als een extreem droge en hete zomer. Al wordt dat misschien binnen enkele jaren aanzien als het nieuwe normaal.
We trappen af in juni. Op de Callemoeie zat een paartje geoorde fuut en een bontbekplevier. In Zulte zaten 4 bosruiters (ADVR) en vloog een koereiger (EDV) over. In de omgeving van de Leie werden ook zwartkopmeeuwen opgemerkt. Een jonge geelpootmeeuw zat aan de Sas in Asper (BDE). Een purperreiger zette poot aan de grond in het Dal (ADV). Een zwarte ooievaar vloog over St-Lievens-Houtem (PHE). 4 VALE GIEREN vlogen over Zulzeke (PHU). Over Horebeke werd een rode wouw gezien (RVW). In Bos t’Ename werd een HOP gezien (MME). In de Hospicebossen te Nazareth werd een zwarte specht opgemerkt (NVW). Alle waarnemingen van wielewaal situeerden zich in de Scheldemeersen tussen Zingem en Eke. Orpheusspotvogel werd gezien en gehoord in Vinkt (WAC) en Bos t’Ename (DDG). Een GRASZANGER zat enkele dagen in Grotenberge (BVDA). Opvallend, de tweede waarneming van deze soort dit jaar. Er zijn nog maar 4 waarnemingen in de laatste 10 jaar bij ons. Een zingende appelvink werd gevonden in het Parkbos/Uilenbroek (AGO). In Horebeke werd een goudvink gehoord (BVDA).
In juli vond HVE een koppel witoogeenden op de Weiput te Zingem. Regenwulpen vlogen over Munkzwalm, St-M-Latem en Berchem. Over Leeuwergem vlogen 3 zwarte ooievaars (DGH) en 1 over Bos t’Ename (JDW). Een juveniele lepelaar gebruikte de Callemoeie als pitstop (BDE). Een grote groep van 10 koereigers tankte even bij op het Dal te Heurne (GMO). Een kleine zilverreiger werd gezien in Petegem-Leie (EDV). NGE zag een overvliegende VALE GIER. Rode wouwen vlogen over Mater (LVDL) en de Langemeersen (LVDW). Zijn zwarte neefje werd ook op 4 locaties gespot. Aan Bos t’Ename werd een KLAPEKSTER opgemerkt (PBL). Een kruisbek zat in Breivelde te Grotenberge (JME).
Voor enkele soorten was het een goed jaar. Voor kwartel, kleine plevier, nachtegaal, roodborsttapuit was het een van de betere jaren van de afgelopen 15 jaar. Kokmeeuw kwam voor het eerst tot broeden in de regio. Bruine kiekendief broedde op minstens 5 locaties.
Bij winnaars horen ook verliezers, helaas. Help! Geen enkele matkop werd er nog gevonden! Deze “moerasmees” is geen fan van de droogte en hitte en lijkt bij ons helemaal te verdwijnen. Zomertortel, ja het laatste broedkoppel zijn we al enkele jaren kwijt. Ook voor geelgors en grote lijster was het scharten om nog zangposten of broedsels te vinden. Sprinkhaanzanger, spotvogel, bosrietzanger kenden ook een terugval in vergelijking met de vorige jaren. Al speelt hier mogelijk de broedvogelatlas een rol. In de vorige twee jaren werd namelijk intensief geïnventariseerd door de VWG en waren de meeste atlashokken dit jaar afgerond.
Augustus is altijd een pak drukker dan juli. De najaarstrek komt alweer op gang. De gierzwaluwen verlaten ons en nog een aantal soorten beginnen opnieuw te schuiven. Het sein om onze trektelposten terug te bemannen! Een juv. WOUDAAPJE zat op de Weiput (BDE), waar ook een zomertaling zat net als op het Dal (DDG). Op de Callemoeie zat een geoorde fuut, tot max. 5 bosruiters en 1 lepelaar . 2 vertrouwde gezichten vonden ook hun weg terug naar de regio: pontische meeuw met de mankepoot en een Pool met gele kleurring (NGE). BWI zag 4 zwarte ooievaars over Eine. Een juveniele kwak dook op in Bachte (PJD) en Machelen (VLO). Purperreigers werden gezien in de Langemeersen, Paddenbroek en over St-M-Latem. In Eke zat een kleine zilverreiger (CSN). Een visarend vloog over Oudenaarde (TNA). In België zaten op een bepaald moment veel SLANGENARENDEN en HVE kon er ook eentje zien over St-M-Latem. Een juveniele grauwe kiekendief werd ook gespot in St-D-Boekel, waar ook een DUINPIEPER voet aan de grond zette (HVE). Over Opbrakel vlogen 2 rode wouwen (DVC). Een zwarte zeilde over Michelbeke (DBO). Een draaihals werd gehoord in het Paddenbroek en later werd er ook nog een geringd (WAE, TLI),net als snor. TLI zag er ook tot 7 appelvinken! In Bos Terrijst zag DGE een zwarte specht. Een opvallende influx van bonte vliegenvangers op het einde van de maand zorgde voor 19 verschillende waarnemingen. Eind augustus werden goudplevieren op verschillende plekken gezien, net als paapjes. Voor deze laatste bleek het een topnajaar te zijn met het hoogste aantal waarnemingen van de laatste jaren.
Foto: Graszanger te Grotenberge, Luk Neujens
11-08-2022 door DVDP
Nieuwe broedvogel voor VA+!
We hebben er eentje bij! Een nieuwe broedvogel voor onze regio. De
kokmeeuw. Onze algemeenste meeuwensoort is nu ook tot broeden gekomen bij ons.
De kokmeeuw kan je het hele jaar door vinden in onze regio. In de winter kunnen de aantallen tot vele duizenden gaan op de slaapplaatsen zoals de Callemoeie in Nazareth of de Donk (vooral vroeger dan) in Oudenaarde. Maar een broedgeval, nee, dat was nog nooit eerder gebeurd.
Het was
Lieven Van De Weghe die eind mei liet weten dat hij een kokmeeuw op nest zag aan de Zevenputten in Eine.
Nico Geiregat ging ook regelmatig kijken en vond een adult op nest op een eilandje met in de buurt 3 verlaten ganzeneieren. 1 maand later, op 27 juni meldde Lieven dan uiteindelijk dat hij 1 jong kon zien. Tegen einde juli was het jong al groot en zwom het rond op de plas onder toezicht van de ouders (
Dimitri Van de Populiere) .
Kokmeeuwen broeden doorgaans in kolonies. Er zijn naar schatting zo'n 10 000 - 13 000 broedparen in Vlaanderen, met de grootste kolonies in Zeebrugge, Molsbroek Lokeren, Antwerpen Linkeroever en Limburg. De dichtsbijzijnde broedpaartjes vinden we in het Gentse.
Benieuwd of we de kokmeeuw ook de volgende jaren mogen verwachten!
Foto: Lieven Van De Weghe
01-06-2022 door DVDP
Bijzondere waarnemingen lente 2022
Het lijkt wel alsof ik elk overzicht moet starten met een of ander weerrecord… Ook nu weer. De droogste lente in 50 jaar. Dat heeft ook opnieuw een weerslag op de natuur. De vlinders waren vroeg door een zeer zonnige maart. En de trekvogels? Wel, diegenen die van niet te ver moeten komen (Zuid-Europa en N-Afrika) zoals de blauwborst, tjiftjaf, zwartkop waren op een normaal tijdstip terug. Maar de echte Afrikatrekkers, wel waar bleven die zeg? De zwaluwen en gierzwaluwen waren opvallend afwezig! Blijkbaar te wijten aan slechte trekomstandigheden: zandstormen, guur en koud weer in Z-Europa. Ze moeten wat doorstaan die kleine beestjes. Maar later aankomen betekent ook later broeden en dat geeft dan ook mogelijk minder broedsels tegen het einde van het broedseizoen…
We trappen af in maart. We mochten nog genieten van de 5 overwinterende GROTE ZEE-EENDEN op de Tweelingsputten te Eke tot halverwege de maand. Deze zaten er bijna de hele winter, net als de ROODHALSFUUT. Die bleef zelfs nog hangen tot eind april zodat we hem ook in zijn prachtige zomerkleed konden waarnemen. Een grote zaagbek vloog over de Callemoeie (PAD). De eerste zomertaling van de regio dook op in de Langemeersen (LDC). Een kraanvogel vloog over de Langemeersen (TNA) en Eke (NGE). 16 goudplevieren vlogen over St-M-Latem (HVE). Een bokje werd waargenomen in de Heurnemeersen (JaVH), waar ook een grote mantelmeeuw (DDG), 4 lepelaars (ADV) overvlogen. In het Kluisbos zat een zwarte specht (DLI). Een kruisbek zong in Beerlegem, waar ook 3 appelvinken zaten (HVE). Deze werden ook nog gezien in het Beiaardbos en de Everbeekse bossen. Een Europese kanarie vloog over S-M-Latem (HVE).
De Callemoeie te Nazareth is ondertussen een gekend “tankstation” geworden voor de vogels op doortrek. Enkele maxima van dit voorjaar (maart-mei): 9 kluut, 2 bonte strandloper, regenwulp, drieteenstrandloper, 3 zwartkopmeeuwen, 6 dwergmeeuwen, 3 pontische meeuwen, 1 geelpootmeeuw, 2 zwarte stern, kleine zilverreiger, KOEREIGER (JaVH), 2 geoorde futen, 2 zomertalingen.
In april ontdekte EDV 4 ZWARTE ZEE-EENDEN op de Soeverein te Deinze. Dit is slechts de derde waarneming van de soort in onze regio in deze eeuw. Geoorde futen waren te zien op de Tweelingsputten (3ex). Kraanvogels vlogen over Elst (ADP) en Meilegem (BDE, USA), waar ook 5 STELTKLUTEN zaten (LVDL), een zomertaling, bokje en een max. van 13 bosruiters werden er ook gezien. Zwarte ruiters werden gezien in de Leiemeersen van Bachte (2) en Olsene (1) en in de Heurnemeersen (1). In de Heurnemeersen werd ook een BUIDELMEES gezien (DDG). Over Strijpen vloog een zwarte ooievaar en een RAAF (CNU). Een KOEREIGER vloog langs Oudenaarde (NGE). Purperreiger werd 5x gezien. In het Paddenbroek zat een kleine zilverreiger. Een grauwe kiekendief vloog over Nederename (BHE). April is ook dé maand voor beflijsters. Er werden er opnieuw een aantal gezien, maar toch beduidend minder dan het jaar er voor. In de Everbeekse bossen werd een bonte vliegenvanger gezien (CDE). Op de terreinen van de oude centrale te Ruien verbleef er ook een DUINPIEPER voor meerdere dagen (JDW). Dé ontdekking van deze maand moeten wel de 2 DWERGGORZEN zijn (JDW) op een ruigte naast de Callemoeie. Het is de eerste veldwaarneming in de regio van deze soort na een eerdere ringvangst in 1995. Over Zottegem vlogen ook 2 kruisbekken (WDG).
Het aantal zangposten van nachtegaal in onze regio zit aan zijn hoogste punt sinds het jaar 2000. Er was een goede doortrek van paapje in het voorjaar, beduidend meer dan de vorige jaren. De roodborsttapuit kent ook een goed jaar in onze regio met meerdere broedgevallen. De gekraagde roodstaart is ook opnieuw te vinden op de vaste plekken, voornamelijk in de Scheldevallei tussen Zingem en Eke. Tijdens de voorjaarstrek kregen we ook 14 waarnemingen binnen van visarend, 28 blauwe kiekendief, 39 rode wouwen, 27 zwarte wouwen en 5 smellekens. Sommige waarnemingen zijn wel dubbelwaarnemingen.
De matkop is echt wel aan het verdwijnen uit onze regio. Het aantal vindplaatsen is op 1 hand te tellen. Volgens de eerste resultaten van de broedvogelatlas lijkt ook de glanskop serieus terrein te verliezen. Ook de grote lijster blijft achteruit boeren. Het is een kwestie van tijd voor we deze verliezen als broedvogel. Ook de uilen kennen een moeilijk jaar omwille van een lage muizenstand. De oehoe blijft wel voet aan de grond houden bij ons.
In mei tenslotte, komen de kwartels toe. Er bereikten ons 27 waarnemingen. En er bereikte ons toch nog een waarneming van een zomertortel. Er zat er eentje in Ruien langs de Schelde (MJW). De enige van het voorjaar. Een wateropvangbekken tussen de industrie naast de Callemoeie trok tot 8 bontbekplevieren, 2 temmincks strandloper (JDW) en een KLEINE STRANDLOPER (BDE) aan. Van deze laatste is het de eerste waarneming in 24 jaar in de regio. In Zeveren zat een regenwulp (JVE). Zwarte ooievaars vlogen over Ronse (DVH) en Oudenaarde (NGE). Op terreinen van de centrale in Ruien zaten tot max. 2 bontbekplevieren, 1 temmincks strandloper (TNA). In Eke zat een groep van 10 KOEREIGERS aan de grond (TMA). Over Nokere vloog een purperreiger (LKI). 3 kleine zilverreigers vlogen over Deinze (VLO). De zwarte specht liet zich horen in het Kluisbos (LDC). De waarnemingen van wielewaal concentreerden zich op een paar uitzonderingen na allemaal in de Scheldevallei. Een RAAF werd gezien over Opbrakel (SDB). Een GROTE KAREKIET werd ontdekt in Wannegem-Lede (SDV). Een GRASZANGER dook op in de Heurnemeersen (DDG) . Een bonte vliegenvanger koos de tuin van RDS in Kruishoutem uit als zangpost. Een koppel goudvinken werd gespot in Ronse (XTE).
Foto: Dwerggors (BDE)